Brak između krvnih srodnika je u mnogim kulturama i religijskim zajednicama prepoznat kao tabu zbog potencijalnih genetskih problema koji se mogu pojaviti u potomstvu. Međutim, pitanje do kojeg stepena krvnog srodstva brak između rođaka nije zabranjen, postavlja mnoge dileme, posebno u kontekstu religijskih normi i zakona. U ovom članku, posebno se razmatra stav Srpske pravoslavne crkve prema ovoj temi.
- Jedna Srpkinja postavila je pitanje svešteniku, iznoseći situaciju u kojoj je saznala da je u vezi sa muškarcem sa kojim deli zajedničke pretke, tačnije njihove čukunbabe su bile rođene sestre. Iako nije bila sigurna da li ova vrsta veze podleže zabrani, mučila ju je dilema da li se veza može smatrati incestom i šta o tome misli crkva. Odgovor koji je dobila donosi jasna pravila kada je u pitanju brak među krvnim srodnicima i koje uslove treba ispuniti u takvim okolnostima.
Pravila Crkve o krvnom srodstvu
Prema pravilima Srpske pravoslavne crkve, srodstvo do četvrtog stepena se smatra neuklonjivom smetnjom za sklapanje braka. To znači da osobe koje su u ovom stepenu krvnog srodstva (poput brata i sestre) ne mogu sklopiti brak jer bi to bilo shvaćeno kao incest. Međutim, krvno srodstvo od petog do sedmog stepena može biti smetnja, ali ta smetnja je uklonjiva. Drugim rečima, ukoliko postoji srodstvo u tom okviru, brak je moguć, ali uz posebno odobrenje nadležnog episkopa.
Proces dobijanja dozvole za brak među rođacima
Ako par želi da se oženi uprkos tome što su u petom, šestom ili sedmom stepenu srodstva, potrebno je da napišu molbu episkopu, koju zatim predaju svom svešteniku. Sveštenik će proslediti molbu episkopu koji će odlučiti da li će dati blagoslov za brak. U većini slučajeva, episkop daje svoj blagoslov ako ne postoje neki drugi ozbiljni razlozi zbog kojih bi brak bio odbijen.
Koliko daleko može da ide srodstvo?
Stepen srodstva između ljudi računa se na osnovu broja generacija koje ih povezuju sa zajedničkim pretkom. Na primer:
- Brat i sestra su u drugom stepenu krvnog srodstva.
- Brat i sestra od strica ili tetke su u četvrtom stepenu krvnog srodstva.
- Zajednički praded znači da su osobe u šestom stepenu krvnog srodstva.
- Zajednički čukundeda stavlja ih u osmo koleno, što znači da se u ovom slučaju više ne smatraju krvnim srodnicima. Ovaj stepen srodstva ne predstavlja smetnju za brak.
Osmo koleno se ne smatra smetnjom za brak jer je u tom stepenovanju srodstva praktično zanemarljivo i ne vodi se kao krvno srodstvo koje bi zabrana obuhvatila.
Zaključak: Koje su granice u vezi sa brakom među rođacima?
Crkva, dakle, dopušta brak među osobama koje su u petom, šestom ili sedmom stepenju srodstva, uz odobrenje episkopa. Brak između rođaka do četvrtog stepena smatra se zabranjenim jer bi to bilo shvaćeno kao incest. Što se tiče srodstva koje prelazi osmo koleno, to se već ne smatra smetnjom i brak može biti sklopljen kao da ti ljudi nisu povezani krvno.
Iako ovakva pitanja mogu delovati zbunjujuće, posebno u kontekstu daljih rođaka, jasno je da postoje pravila koja omogućavaju određene brakove uz odgovarajući odobrenje. Važno je da vernici, koji žele da se pridržavaju crkvenih normi, konsultuju sveštenike i donesu informisanu odluku o svom životu i vezi.
