Stopa obolijevanja od raka debelog creva među osobama mlađim od 50 godina u porastu je od 1990-ih, što zabrinjava stručnjake širom sveta. Dr. Majkl Čekini, stručnjak iz Centra za rak Jejla, ističe da postoji više faktora koji mogu doprineti ovom trendu, uključujući životni stil i okolinu. Međutim, jedan od neočekivanih simptoma koji može ukazivati na ovu bolest je stolica tanja od uobičajene, poput olovke.
Ovaj simptom može biti indikacija prisustva tumora u blizini kraja debelog creva ili duž njegove unutrašnjosti, što uzrokuje suženje stolice. Normalna stolica treba da bude oblika kobasice i ne bi trebalo da bude isprekidana ili izrazito tanka. Osim tanke stolice, simptomi kolorektalnog karcinoma mogu uključivati krvarenje u stolici, bol u stomaku, neobjašnjivi gubitak težine ili promjene u učestalosti pražnjenja creva.
Važno je da ljudi ne ignorišu ove simptome, jer rano otkrivanje može značajno poboljšati prognozu i uspeh lečenja. Kolonoskopija je najefikasniji način za otkrivanje i rano tretiranje kolorektalnog karcinoma. Preporučuje se da osobe sa porodičnom istorijom ove bolesti ili drugim faktorima rizika razgovaraju sa svojim lekarom o potrebnim preventivnim pregledima, čak i pre 45. godine.
- U Srbiji, rak debelog creva je značajan zdravstveni izazov, sa visokim brojem novih slučajeva svake godine. Edukacija o simptomima i redovni medicinski pregledi ključni su u borbi protiv ove bolesti. Rano prepoznavanje i pravovremeno lečenje mogu značajno smanjiti smrtnost od ove vrste raka, posebno ako se bolest identifikuje u ranim fazama.
Stoga, važno je da svi budu svesni potencijalnih simptoma i da se redovno konsultuju sa svojim lekarom ukoliko primete bilo kakve promene u zdravstvenom stanju koje bi mogle ukazivati na kolorektalni karcinom. Prevencija, rana detekcija i pravovremeno lečenje su ključni za efikasnu kontrolu ove ozbiljne bolesti.
BONUS TEKST
Rak debelog creva, poznat i kao kolorektalni karcinom, jedan je od najčešćih oblika raka kako u svetu tako i u Srbiji. Ova vrsta raka nastaje kada se normalne ćelije unutar debelog creva ili rektuma transformišu u abnormalne, rastu nekontrolisano i formiraju tumorske mase. Ovaj proces može biti spor i neprimetan u početnim fazama, ali se može otkriti i pre nego što simptomi postanu očigledni, zahvaljujući preventivnim pregledima poput kolonoskopije.
Simptomi kolorektalnog karcinoma mogu varirati, ali neki od najčešćih uključuju:
Krvarenje iz rektuma ili prisustvo krvi u stolici
Promene u uobičajenim crevnim navikama, kao što su dijareja, zatvor ili promena oblika stolice (na primer, stolica tanja od olovke)
Neprekidna bol u stomaku, nadutost ili osećaj nelagode
Neobjašnjivi gubitak telesne težine ili umor
Rana dijagnoza kolorektalnog karcinoma ključna je za uspešno lečenje. Redovni preventivni pregledi, kao što su kolonoskopija ili testovi stolice, preporučuju se osobama starijim od 45 godina, posebno onima sa faktorima rizika ili porodičnom istorijom ove bolesti. Kolonoskopija omogućava lekarima da vizuelno pregledaju unutrašnjost debelog creva i uklone prekancerozne polipe pre nego što postanu kancerogeni.Lečenje kolorektalnog karcinoma zavisi od stadijuma bolesti i može uključivati hirurško uklanjanje tumora, hemoterapiju, radioterapiju ili ciljanu terapiju. Važno je da se lečenje započne što je pre moguće kako bi se sprečilo širenje tumora i poboljšala prognoza.
Rak debelog creva je ozbiljna bolest koja zahteva pažnju i svest o simptomima i faktorima rizika. Edukacija, prevencija i redovni medicinski pregledi ključni su u borbi protiv ove bolesti. Rana dijagnoza i adekvatno lečenje mogu značajno poboljšati šanse za uspešan ishod kod pacijenata sa kolorektalnim karcinomom.
